Rượu vang (từ tiếng Pháp vin) là má»™t loại thức uống có cồn được lên men từ nÆ°á»›c nho. Rượu vang Ä‘á» thÆ°á»ng được lên men từ nÆ°á»›c ép và vá» quả nho, còn rượu vang trắng được lên men chỉ từ nÆ°á»›c nho.
Rượu vang được là m từ các loại nho nguyên chất và được lên men má»™t cách tá»± nhiên. Vì nho vốn có hai đặc tÃnh tá»± nhiên là đưá»ng và men nên nÆ°á»›c nho được ép ra, trải qua má»™t quy trình chế biến sẽ trở thà nh rượu vang.
Tuy nhiên các sản phẩm rượu vang mà chúng ta thưởng thức ngà y nay thiên nhiên không thể tá»± là m ra được mà nó chÃnh là nhá» và o bà n tay của con ngÆ°á»i. ChÃnh con ngÆ°á»i đã là m cho quy trình sản xuất rượu vang trở nên ngà y má»™t hoà n thiện hÆ¡n.
Rượu vang là má»™t sản phẩm của quy trình tinh xảo mà khởi đầu bằng việc quyết định thởi Ä‘iểm thÃch hợp nhất để gặt hái nho.Tất cả các quy trình để là m rượu vang cÆ¡ bản Ä‘á»u giống nhau từ lúc gặt hái cho đến khi đóng chai.
Äể có má»™t kiến thức cÆ¡ bản vá» quy trình là m rượu vang, chúng ta hãy tìm hiểu từng bÆ°á»›c trong từng giai Ä‘oạn là m rượu vang.
Thá»i Ä‘iểm gặt hái nho
Khi nho chÃn thì Ä‘á»™ acid sẽ giảm xuống và lượng Ä‘Æ°á»ng sẽ tăng lên. Thá»i Ä‘iểm thÃch hợp để gặt hái nho là và o tháng 8 đối vá»›i Vang nổ (Sparkling Wines) và o tháng 10 đối vá»›i rượu Ä‘á». Các nghệ nhân sẽ quyết định thá»i Ä‘iểm gặt hái nho, nhằm đạt lượng acid và lượng Ä‘Æ°á»ng nhÆ° mong muốn để chế biến theo khẩu vị riêng của mình. Thá»i Ä‘iểm các trang trại gặt hái nho cÅ©ng được thể hiện rõ trên nhãn của các loại rượu vang.
Äể là m rượu vang nổ thì nho sẽ được hái khi Ä‘á»™ acid đạt khoảng 1% và 19o Brix (Brix là đơn vị Ä‘o lượng Ä‘Æ°á»ng còn lại trên nho, nhân Ä‘Æ¡n vị Brix vá»›i 0,55 thì chúng ta sẽ được nồng Ä‘á»™ cồn). Äể là m rượu vang Ä‘á», nho sẽ đựơc hái khi đạt gần được khoảng 0,8% Ä‘á»™ acid và 22o Brix. Phần lá»›n các loại nho dùng để là m rượu vang trắng và đỠkhi được gặt hái thì sẽ đạt khoảng 0,65% Ä‘á»™ acid và 23o Brix. Äiá»u kiện trên là tiêu chuẩn cÆ¡ bản để quyết định thá»i Ä‘iểm thÃch hợp nhất khi gặt hái nho. Phần lá»›n các nghệ nhân là m rượu vang quyết định thá»i Ä‘iểm gặt hái nho bằng thông qua việc đánh giá mầu sắc nho và nếm quả nho.
Quy trình vắt nước nho
BÆ°á»›c đầu tiên là lấy nÆ°á»›c từ những quả nho. Quy trình nà y được thá»±c hiện qua hệ thống Vắt và TÆ°á»›c cuống. Hệ thống nà y sẽ tÆ°á»›c các cuống từ những chùm nho và vắt nÆ°á»›c ra khá»i vá» nho. NÆ°á»›c nà y được gá»i là nÆ°á»›c chất lượng 1. Äể là m ra vang trắng thì nÆ°á»›c chất lượng 1 nà y sẽ được Ä‘Æ°a qua hệ thống ép và sau đó được Ä‘Æ°a và o bồn lên men. Äể là m ra rượu Ä‘á» thì nÆ°á»›c chất lượng 1 sẽ được Ä‘Æ°a trá»±c tiếp đến bồn lên men rồi sau đó Ä‘Æ°a qua hệ thống ép.
Quy trình lên men
Phần lá»›n hệ thống lên men rượu trên thế giá»›i Ä‘á»u sá» dụng phÆ°Æ¡ng pháp truyá»n thống. PhÆ°Æ¡ng pháp lên men truyá»n thống nà y đã chứng minh được hiệu quả cao và ổn định vì váºy rất Ãt nghệ nhân ứng dụng những phÆ°Æ¡ng pháp khác.
Trong quy trình lên men, có má»™t yếu tố rất quan trá»ng mà các nghệ nhân chú tâm đạt tá»›i đó là nhiệt Ä‘á»™. Khi lên men vá»›i nhiệt Ä‘á»™ (7o đến 12o C) thì hÆ°Æ¡ng thÆ¡m của nho được bảo quản tuyệt đối. Vá»›i nhiệt Ä‘á»™ (25o đến 35o C) sẽ đạt được hÆ°Æ¡ng vị của hoa nhiá»u hÆ¡n là hÆ°Æ¡ng vị của quả. Trong quá trình lên men để là m rượu vang trắng và vang nổ thì nhiệt Ä‘á»™ lý tưởng nhất là 10o C và cho vang Ä‘á» là 30oC.
Quy trình ép
HÆ¡n má»™t ná»a lượng nÆ°á»›c ép ra từ quả nho má»™t cách dá»… dà ng không cần đến áp lá»±c cao. Phần còn lại sẽ được ép ra từ hệ thống ép. Äể là m rượu vang trắng nho sẽ được ép trÆ°á»›c sau đó Ä‘Æ°a lên hệ thống lên men. Còn rượu Ä‘á» thì ngược lại, được Ä‘Æ°a lên hệ thống lên men trÆ°á»›c khi Ä‘Æ°a và o hệ thống ép.
Quy trình lá»c và là m mịn
NÆ°á»›c nho khi chảy ra từ hệ thống Vắt và TÆ°á»›c cuống còn đục và có cặn. Äể đạt được mầu tinh khiết cho rượu ở giai Ä‘oạn cuối ngÆ°á»i ta Ä‘Æ°a hệ thống lá»c và là m mịn và o dây chuyá»n sản xuất.
Hệ thống lá»c sẽ là m cho nÆ°á»›c nho trong hÆ¡n. Rượu sau khi được lá»c sẽ được chuyển qua bồn chứa sạch khác và quy trình lá»c sẽ được thá»±c hiện và i ba lần trong 6 tháng cho đến 3 năm trong quy trình là m rượu vang.
Hệ thống là m mịn sẽ lá»c được các phần tá» nhá» nhất để rượu đạt được mầu trong suốt. Má»™t phÆ°Æ¡ng pháp phổ biến nhất mà các nghệ nhân hay sá» dụng là dùng lòng trắng trứng gà và đất sét. CÅ©ng nhÆ°
phÆ°Æ¡ng pháp lá»c, phÆ°Æ¡ng pháp là m mịn có thể sá» dụng nhiá»u lần trong quá trình là m rượu vang.
Quy trình ủ
Äể rượu đạt được sá»± hà i hòa và ổn định của mùi vị và chất lượng thì rượu phải được ủ nhằm là m cho khà ôxi tác Ä‘á»™ng tháºt cháºm. Rượu vang ủ lạnh sẽ phải ủ lâu hÆ¡n rượu vang ủ ấm. Rượu vang ủ trong bồn thép lá»›n sẽ phải ủ lâu hÆ¡n rượu vang để trong các bồn hoặc trong các thùng bằng gá»—. Thá»i gian là yếu tố quan trá»ng trong quy trình ủ. Thông thÆ°á»ng rượu vang được ủ trong khoảng 3 đến 6 tháng hoặc 2 đến 3 năm.
Phương pháp pha trộn
Pha trá»™n là má»™t nghệ thuáºt tâm đắc nhất của các nghệ nhân là m rượu. Pha trá»™n có thể mang đến những sản phẩm có đặc thù riêng và chất lượng rất ổn định. Các nghệ nhân có thể pha trá»™n theo các phÆ°Æ¡ng thức sau đây:
Hai hoặc nhiá»u giống nho chÃnh trong cùng má»™t nông trại nho
Cùng má»™t giống nho chÃnh từ nhiá»u nông trại nho khác nhau.
Hai hoặc nhiá»u giống nho chÃnh từ hai hoặc nhiá»u nông trại nho khác nhau
Nho từ các năm gặt hái khác nhau
Và những phương pháp khác pha trộn khác
Việc pha trá»™n được thá»±c hiện và o thá»i Ä‘iểm giữa hai quy trình lên men và vô chai.
Quy trình vô chai
Quy trình vô chai không phức tạp nhÆ°ng đòi há»i sá»± tháºn trá»ng để tránh sá»± ôxy hoá. Vệ sinh là yếu tố tất yếu để tránh nhiá»…m vi khuẩn chua và má»i vi khuẩn khác có hại đến con ngÆ°á»i.
NHá»®NG KỸ XẢO ÄẶC THÙ
Má»—i loại rượu vang Ä‘á»u có má»™t quy trình sản xuất mang tÃnh đặc thù riêng
Rượu Ä‘á»
Mà u của rượu đỠđược hình thà nh từ vá» của quả nho, vá» và cùi nho được lên men cùng vá»›i nÆ°á»›c nho. Vị chát từ vá» cây cÅ©ng được kết hợp để tạo thà nh mà u Ä‘á». Nho sau khi được vắt và cắt cuống sẽ được Ä‘Æ°a lên hệ thống lên men rồi sau đó sẽ được ép
Rượu trắng
Rượu trắng được sản xuất ra có mà u nhạt hÆ¡n và có rất Ãt vị chát của vá» cây. Chỉ có nÆ°á»›c nho sau khi được ép sẽ được Ä‘Æ°a lên hệ thống lên men.